Ticaret Bakanlığı ile Türkiye Noterler Birliği işbirliğiyle ikinci el araç alışverişini daha güvenli hale getirmek amacıyla geliştirilen Güvenli Ödeme Sistemi, yarın alıcıları da kapsayacak şekilde herkes için zorunlu hale geldi.
Sistemle nakit taşıma, sahte para ve satış bedelinin ödenmemesi gibi risklerin ortadan kaldırılması amaçlanırken ikinci el araç piyasasında güven ortamının oluşması öngörülüyor.
Bu kapsamda sistemde, önce satıcı güvenli ödeme sürecini başlatacak, sonra alıcı notere gitmeden önce referans numarasıyla parayı aracı kuruluşa yatıracak. Satışın onaylanmasının ardından güvenli hesapta bekleyen para anında satıcının hesabına geçecek.
''UYGULAMA ŞAHISLAR ARASI ÇIKMIŞ GARANTİLİ SATIŞ İŞLEMİ''
MASFED Başkanı Erkoç, sistemin motorlu araç satıcıları yönünden değil, şahıslar açısından iyi bir uygulama olduğunu söyledi. Erkoç, "Uygulamayla özellikle internet dolandırıcılığıyla kapora hırsızlığının önüne geçilecek. Sistem, aracı satanın satışını vermemesi, alan kişinin de bedelini ödememesi sebebiyle hayata geçirildi. İnternet sitelerinde bunlarla ilgili yolsuzluklar yapıldığı için şahıslar arası çıkmış garantili satış işlemi diyebiliriz." ifadelerini kullandı.
Erkoç, sistemde şahıslarla ilgili hiçbir sorunun olmadığını belirterek, şöyle konuştu:
"Motorlu araç satıcılarıyla, esnafımızla, tüccarımızla ilgili sıkıntılarımız var. Krediye ulaşımda sıkıntılar yaşanıyor. Örnek veriyorum, sizin 1 milyon liralık araç alma düşünceniz var, 500 bin liralık da bir aracınız var, bu aracınızı takas olarak veriyorsunuz, 200-300 bin lira da nakit ödüyorsunuz. 'Geri kalanı da kredi kartından çekin ya da senet yapın' diyorsunuz. Bunu nasıl bankaya bloke olarak göstereceksiniz? Burada tezata düşüyoruz. Diğer taraftan da her türlü yükümlülüğü yerine getirmiş, mesleki yeterlilik sınavına girmiş, gerekli aşamaları geçmiş ve yetki belgesi almış motorlu araç satıcılarına güvensizlik oluyor."
''DEVLETİN KAYBI HER YIL MİNİMUM 25 MİLYAR LİRA''
Türkiye'de 70 bin motorlu araç satıcısı olduğu bilgisini veren Erkoç, "Güvenli Ödeme Sistemi, yetki belgesi olan motorlu araç satıcıları için isteğe bağlı, şahıslar açısından zorunlu olsun." talebinde bulundu.
Sektör olarak, tüketicinin ve esnafın mağdur olmasını, devletin de vergi kaybı yaşamasını istemediklerini vurgulayan Erkoç, şunları kaydetti:
"Türkiye'de her 5 kişinin en az 1'i araç alıp satıyor. Bunu ikinci, üçüncü meslek olarak yapıyor. Bu düzenlemelerle bunun önüne geçilecek. Yılda yaklaşık 9 milyon araç el değiştiriyor. Bu 9 milyon aracın 5 milyonu kayıtsız insanlar tarafından alınıp satılıyor. Devletin bu işten kaybı her yıl minimum 25 milyar lira."
İkinci el otomobil satışlarında Güvenli Ödeme Sistemi 27 Eylül'den itibaren alıcıları da kapsayacak şekilde herkes için zorunlu hale gelecek. Böylece ikinci el araç piyasasında alıcıyla satıcı arasında ödeme açısından yaşanan ihtilafların ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Söz konusu sisteme ilişkin merak edilen 10 soru ve 10 cevap şöyle:
Soru 1- Güvenli Ödeme Sistemi nedir?
İkinci el araç alışverişini daha güvenli hale getirmek amacıyla geliştirilen ödeme sistemidir.
Soru 2- Güvenli Ödeme Sistemi ne zaman zorunlu hale gelecek?
Sistemin kullanımı bugüne kadar ikinci el motorlu kara taşıtı ticareti faaliyetinde bulunan işletmelerin (oto galerilerin) satışlarında zorunlu iken 27 Eylül'den itibaren herkes için zorunlu hale gelecek.
Soru 3- Sistemde ödeme süreci nasıl işleyecek?
Uygulamada, önce satıcı güvenli ödeme sürecini başlatacak, sonra alıcı notere gitmeden önce referans numarası ile parayı aracı kuruluşa yatıracak. Satışın onaylanmasının ardından güvenli hesapta bekleyen para anında satıcının hesabına geçecek.
Soru 4- Sistem hangi amaçla uygulanıyor?
Sistemle nakit taşıma, sahte para ve satış bedelinin ödenmemesi gibi risklerin ortadan kaldırılması hedefleniyor.
Soru 5- Uygulama tüketicileri nasıl etkileyecek?
Söz konusu sistemle ikinci el araç piyasasında güven ortamının oluşması bekleniyor. Uygulama, tüketici mağduriyetlerini önleyerek, ödeme açısından alıcı ve satıcı arasındaki ihtilafları ortadan kaldıracak.
Soru 6- Uygulamanın denetimi kim tarafından yapılacak?
Sistemin işleyiş ve denetimine ilişkin çalışmalar Ticaret Bakanlığınca yürütülecek.
Soru 7- Sisteme dahil olan bankalar hangileri?
Türkiye Noterler Birliği ile protokol imzalayan banka, elektronik para veya ödeme kuruluşlarının hepsi sisteme dahil edilecek.
Soru 8- Sistemin kullanımı için herhangi bir ücret olacak mı?
Banka tarafından her bir işlem karşılığında satıcıya aktarılacak araç satış bedelinden mahsup edilmek suretiyle 105 lira alınacak. Söz konusu ücretin 52,5 lirası işlem katılım payı olarak Türkiye Noterler Birliğine aktarılacak.
Soru 9- Satış işleminden cayılması halinde sistem üzerinden yapılan başvuru iptal edilebilecek mi?
Bu durumda başvuru iptal edilebilecek ve alıcı tarafından yatırılan tutar ilgili banka, elektronik para veya ödeme kuruluşu tarafından iade edilecek.
Soru 10- Satış kaydı sonrası bilgilerde güncelleme yapılabilecek mi?
Başvuru oluştuktan sonra bilgilerde düzenleme yapılamayacak. Bunun için mevcut başvurunun iptal edilmesi ve yeni bir işlemin başlatılması gerekecek.