Emekli olan hekimlerin maaşlarından kesinti yapıldığı ortaya çıktı. Maaşlardan “borç” adı altında yapılan kesintinin 3 bin 800 TL ile 5 bin 900 bin TL arasında değiştiği öğrenildi.
Emekli maaşlarında yapılan kesintiye, 1 Ocak 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri arasında yaklaşık 1,5 yıl boyunca yanlış fazla ödeme yapılması gerekçe olarak gösterildi. Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) konuyla ilgili başvuru yapan bir hekime kurum tarafından, “Aylıklarınıza TÜFE oranında artış yapılması gerekirken sehven, enflasyon farkı dahil, aylık artış oranı kadar zam yapıldığı anlaşıldığından 1 Ocak 2023 ile 31 Mayıs 2024 tarihleri arasında tarafınıza ödenen 4 bin 983 TL borç çıkarılmış ve haziran aylığınızdan kesilmiştir” denildi.
Maaşından kesinti yapılan kişilerden biri de Ankara Tabip Odası Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Mine Coşkun. Dr. Coşkun, “Sehven bir hesaplama yaptık diyerek emekli hekimlerden kesinti yaptılar. Tabip odaları ve Türk Tabipleri Birliği’nin SGK’ye yaptığı başvuru ve itiraz sonuç vermedi. Emekli bir hekim olarak benim de maaşımdan 4977 TL kesinti yapıldı” dedi. Emekli ödemelerinin GSYH’ye oranının Avrupa Birliği ortalamasında yüzde 9,5 iken, Türkiye’de sadece yüzde 4,1’de kaldığını belirten Dr. Coşkun, Türkiye’de 2002 yılında ortalama emekli aylığının kişi başına GSYH’ye oranı yüzde 46,4’ten 2024 yılında yüzde 27,7’ye gerilediğini söyledi.
SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin zaten açlık sınırının altında maaş aldığına işaret eden Dr. Coşkun, şunları söyledi: “Devlette 30 yıl çalışmış ve SSK’dan emekli olan bir hekim şu anda 17 bin 575 TL emekli maaşı alıyor. Emekli Sandığı’ndan emekli olan hekimler biraz daha yüksek maaşlar alabiliyor. Ancak onların maaşları da yoksulluk sınırının altında. Bu yüzden her 4 emekli hekimden 3’ü çalışmak zorunda kalıyor. Şimdi ise bu hekimlerden 'maaşınızı fazla ödedik' diyerek kesinti yapıldı. İstediğimiz tüm kurumlardan emekli olan hekimlerin maaşlarının eşitlenmesi ve yoksulluk sınırının üzerine çıkarılmasıdır.”
İzmir Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Mehmet Ceyhun Özyurt, SGK’nin emekli hekimlerin aylık kalemlerinden birisine gereken artış oranının yanlış hesaplama yapılarak fazla olması ve 1,5 yıl boyunca fazla ödeme yapılması gerekçesiyle emekli hekim aylıklarından yapılan kesintiye tepki gösterdi. Özyurt, “Hekimlerin maaşları farklı ödeme kalemleri üzerinden hesaplanmakta, temel maaş kalemi yanında ek ödeme için yıllara göre değişen uygulamalar bulunmaktadır. Hekimler için ‘aylık tek bir ücret hesabına’ dayalı maaş ödemesi yapılması durumunda bu tür karışıklar ve mağduriyetler ortaya çıkmayacaktır. Tüm hekimlere emekliliğe yansıyacak, insanca yaşam olanağı sağlayacak tek, adil bir ücret politikası için yasal düzenleme yapılmalıdır” diye konuştu.
AYM HAK İHLALİ KARARI VERMİŞTİ
Anayasa Mahkemesi 2020 yılında, SGK'nin yanlış hizmet süresi hesabı sonucu haksız ödenen emekli aylığını bir ay içinde geri ödemesi istenen emeklinin mülkiyet hakkının ihlal edildiğine karar vermişti. Yüksek Mahkeme, "Yaşlılık aylığının iptal tarihinden itibaren son beş yıl içinde yapılan ödemelerin iadesi konusunda benimsenen yöntem" nedeniyle mülkiyet hakkının ihlal edildiğine hükmetti. Kararın bir örneği, ihlalin sonuçlarının ortadan kaldırılması için Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı’na gönderilmişti.
TASARRUF BİZDEN YAPILIYOR
Sağlık Bakanlığı’na bağlı bir hastaneden emekli olan uzman bir hekimde maaşından geçen ay 5 bin lira kesinti yapıldığını söyledi. İsmini vermek istemeyen emekli hekim 28 yıl çalıştığını anımsatarak özetle şunları söyledi: "Hekimler ile diş hekimlerin maaşlarından kesintiler yapılmış. Sağlık Bakanlığı ‘Yanlış hesapladık, TEFE ve TÜFE oranında zam yapmışız. TÜİK’in açıkladığı tüketici fiyatları genel indeksindeki değişim oranı esas alınarak yapılmalı’ yanıtını verdi. Geçen ay 5 bin küsür alındı, bu beş aylık dönemi peşin almışlar. 3-6 bin lira arasında yapılan kesintiler var ve bundan sonra da 500 liraya yakın kesintilerimiz olmaya devam edecek. Pandemide bir maske bile verilmeden, ölümle çalışan ve alkışlanan hekimler ne yazık ki emekli hekimler yoksulluk sınırında maaşlarla çalışıyor. Şu an çalışmıyorum ve yoksulluk sınırının altında yaşıyorum. Bakıyoruz TRT’de çalışanlar, THY Yöneticileri 150 bin lira huzur hakkı alıyorlar, maaşlarının dışında. Kamuda tasarruf neden sadece bizden yapılıyor? (Birgün)
