Birgün'den Sibel Bahçetepe nin haberi;
Sağlık personelinin fazla mesai ücretleri üzerine yapılan çalışma, emek sömürüsünü bir kez daha ortaya koydu. Buna göre en düşük asgari ücretin saatlik fazla mesai ücret karşılığı 173.37 TL iken, kamu işçisi saat başına 330 TL fazla mesai ücreti alırken, uzman hekim saat başına 162 TL, pratisyen hekim 146 TL ve lisans mezunu bir hemşire 101 TL saatlik fazla mesai ücreti alıyor.
Çalışmayı yürüten Sağlık Çalışanları Hak ve Mücadele Derneği (SAHADER) Başkanı Abdurrahman Aktürk, BirGün’e yaptığı değerlendirmede ‘‘Dünyanın en iyi sağlık hizmetini sunan sağlık bakanlığı, bu hizmeti üreten personeline ülkedeki resmi olarak en düşük fazla mesai ücretinden daha aşağıda ücret ödemektedir’’ dedi.
EMEK SÖMÜRÜSÜ
Aktürk, Sağlık Bakanlığı'nın çok iyi hizmet verdiklerini söylediğini ancak vitrin arkasında emek sömürüsü yapmaya devam ettiğini söyledi. Aktürk, dernek olarak yaptıkları çalışmada sağlıkçının emeğinin nasıl sömürüldüğünün ortaya çıktığını anlatarak "Örneğin bir hemşire mesaide 362 TL saat başı ücret alır ama bu hemşireye fazla mesai yaptırırsanız 101 lira ödeme yaparsınız. Sağlık emekçilerinin kazancı beş parçadan oluşmaktadır. Temel maaş, sabit ödeme, ilave ek ödeme, taban ve teşvik ödeme olarak parça parça ödeme alırlar. Fazla mesai ücretleri temel maaş üzerinden hesaplanarak ödenir’’ diye konuştu. Aktürk, çalışmaya ilişkin şunları kaydetti: ‘‘Yaklaşık iki hafta süren araştırmada sağlık emekçilerinin fazla mesai ücretleri ve emeğinin sömürülmesi konusundaydı. Ülkemizde kanunlar ve yasal mevzuatlar çerçevesinde çalışana verilebilecek en düşük ücret asgari ücrettir. Bunun altında ücretle bir kişiyi çalıştırmak suçtur. Asgari ücretin bir saatlik mali karşılığı 115.5 TL'dir. Herhangi bir işçiye fazla mesai yaptırmak isteyen işveren, iş kanuna göre normal mesai ücretinin yüzde 50 fazlası olarak ücreti ödemekle mükelleftir. Bu durumda en düşük asgari ücretin saatlik fazla mesai ücret karşılığı 173.37 TL olacağı açıktır. Diğer husus ise alanda çalışan kamu işçisi saat başına 330 TL fazla mesai ücreti almaktadır.
Karşılaştırma yapıldığında; Uzman hekim saat başına 162 TL, pratisyen hekim 146 TL ve lisans mezunu bir hemşire 101 TL saatlik fazla mesai ücreti almaktadır. Görüldüğü üzere uzmanından hemşiresine sağlık profesyonellerinin tamamı 173.37 liradan daha az kazanmaktadır. Nitelikli iş üreten sağlık meslek çalışanlarının fazla mesai ücretleri, ülkemizdeki asgari ücretli birinin alacağı fazla mesai karşılığından da kamu işçisinin alacağı fazla mesai ücretinden de daha düşüktür.
BEŞ PARÇADA ÖDEME
Hiç bir ülkede fazla mesai ücreti normal mesai ücretinden düşük değildir. Uluslararası taraf olduğumuz anlaşmalar da bunu açıkça yasaklar. Günümüzde birçok kamu hastanesinin, aile sağlığı diş merkezinin vardiya usulü çalışmaya başlatılmak istendiği göz önüne alındığında nöbet ücretlerinin neden güncellenmediği açıkça ortaya çıkacaktır. Dünyanın en iyi sağlık hizmetini sunan Sağlık Bakanlığı, bu hizmeti üreten personeline ülkedeki resmi olarak en düşük fazla mesai ücretinden daha aşağıda ücret ödemektedir. Sağlık emekçilerinin kazancı beş parçadan oluşmaktadır. Temel maaş, sabit ödeme, ilave ek ödeme, taban ve teşvik ödeme olarak parça parça ödeme alırlar. Fazla mesai ücretleri temel maaş üzerinden hesaplanarak ödenir. Bakanlık çok iyi hizmet verdiğini söylerken aslında vitrin arkasında emek sömürüsü yapmaya devam ediyor.’’
