Asgari ücretli gelir vergisinden muaf tutulurken, iş dünyasından, yaklaşan 2024 yılıyla birlikte tüm ücret gruplarını etkileyen gelir vergisi dilimlerinde ve SGK üst limitlerinde güncelleme çağrısı geldi. Yapılacak düzenlemelerde 'gelir vergisi dilimi' ile 'SGK üst limitinin güncellenmesinin' önemli bir başlık olması önerisinde bulunan reel sektör temsilcileri, enflasyonist ortamda brüt ücretlinin vergi dilimine 1-2 ayda yakalandığına işaret ederek, "Bu da vergi diliminden kaynaklı maaşların erimesine neden oluyor.
Bunu da ya işveren ya da çalışan ödüyor. Yıl sonuna doğru gelirinin yüzde 20'sini vergi dilimine girdiği zaman kaybetmiş oluyor. O nedenle ücretlerinin vergi gelirlerinde enflasyon hedefiyle birlikte yukarı yönlü bir güncelleme şart. Emek yoğun sektörlerde ise işveren üzerindeki yükler de azaltılmalı" çağrısında bulundu.
"15 yıllık kayıp giderilmeli"
İstanbul Ticaret Odası (İTO) Başkanı Şekib Avdagiç, İTO olarak sıklıkla dile getirdikleri, çalışanların gelir vergisi dilimlerinin yeniden düzenlenmesi ile SGK üst limitinin revize edilmesinin çalışma hayatımız için önemli bir açılım olacağını söyledi. Avdagiç, "Yılbaşında yapılacak düzenlemelerde, tüm ücret gruplarını etkileyen 'gelir vergisi dilimleri' ile 'SGK üst limitinin' güncellenmesi önemli bir başlık olmalı" dedi.
Avdagiç, açıklamasının devamında önerisini şöyle anlattı: "Şöyle ki; vergi dilimleri son 10-15 yılda yaşanan kaybı giderecek şekilde düzenlenmeli. İlk vergi dilimi 2008'de asgari ücretin 13 katı iken, 2013'te 11 katına, 2023'te ise 6 katına düştü. Tüm ücret gruplarını etkileyen SGK üst limiti ise son 10 yılda enflasyonun yüzde 97 üzerinde arttı. SGK üst limiti son 10 yılda enflasyona uygun artmış olsa idi, 2023 yılında 100 bin 608,90 TL yerine 50 bin 950 TL olacaktı."
"Dilim yukarı güncellenmeli"
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Hazır Giyim ve Konfeksiyon Sektör Meclis Başkanı Şeref Fayat de, çalışan ücretinde gelir vergisi diliminin güncellemesi gerektiğine söyledi. Fayat, şu değerlendirmelerde bulundu: "Nasıl ki şirketler için enflasyon muhasebesi geçerliyse, çalışanlar için de asgari ücret harici vergi dilimi güncellemesini çok önemli buluyorum.
Bu dilimler yukarı doğru kaydırılmalı. Çünkü 6'ncı aydan itibaren çalışanın eline geçen tutar azalıyor, eksilmeye başlıyor. Enflasyonist ortamda vergi dilimine daha erken girildiği için çalışan sıkıntı yaşamaya başlıyor. Vergi dilimindeki ayarlama kesinlikle olmalı. Çünkü işveren ödeyecek ya da çalışanın maaşından düşecek.
Bu dilimlerin yukarı yönlü güncellenmesini olumlu karşılıyorum." Asgari ücret konusuna da değinen Fayat, net ücrette devlet katkısının yüksek olması gerektiğini belirterek, "Beklenen enflasyonun üstünde bir artış olursa bunu ödeyemeyecek olan sektörler var. O nedenle en azında, enflasyon hedefi üzerindekinin devlet tarafından karşılanması, bu süreçte çok değerli" dedi.
"Ücretlerin stopaj yükü azalır"
İstanbul Kimyevi Maddeler ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İKMİB) Başkanı Adil Pelister, özellikle enflasyonist ortamda ilk tarife dilimi yani gelir vergisi için ücretliden alınan limitin yukarıya çıkarılabileceğini kaydetti. Pelister, "Bu şekilde alt limit olan yüzde 15 daha yüksek bir tutardan başlarsa ücretlerin stopaj yükü azalmış olur" diye konuştu.
"Çalışanın maaşı 1-2 ay sonra düşüyor"
Güneydoğu Anadolu İhracatcı Birlikleri (GAİB) Koordinatör Başkanı Fikret Kileci, vergi diliminin güncellenmesi gerektiğine işaret etti. Kileci, "Çünkü çalışanımızı 1-2 ay sonra vergi diliminden kaynaklı maaşı düşüyor, yıl sonuna doğru da eline yüzde 20 daha az ücret geçmiş oluyor. Oysa vergi diliminde bir güncelleme olduğunda iş verene yük olmuyor ve çalışanını eline de daha fala ücret geçmiş oluyor" değerlendirmesinde bulundu.
"Vergi yükü azaltılmalı"
Doğu Güneydoğu Sanayici ve İş İnsanları Dernekleri Federasyonu (DOGÜNSİFED) Yönetim Kurulu Üyesi Şahismail Bedirhanoğlu, asgari ücret görüşmeleri devam ederken, çalışan ücretlerinde gelir vergisi dilimlerinin güncellenmesinin istihdamın etkilenmemesi adına mutlak surette atılması gereken bir adım olduğunu söyledi.
Bu adımın emek yoğun sektörde istihdam açısından önemli olduğuna vurgu yapan Bedirhanoğlu, söz konusu güncellemenin enflasyon hedefinde olması gerektiğine vurgu yaparak, "Özellikle emek yoğun sektörlere küçük bir kalem dahi o kurumsal yapılar için önemli. Bu bakımdan güncellemeli ve işveren üzerindeki yükünün mutlaka azaltılması lazım" diye konuştu.
"Ücret yükseldikçe vergi de artıyor"
ASKON Genel Başkanı Orhan Aydın, asgari ücrete ilişkin oluşan yüzde 45'lik zam artışı beklentisi ile birlikte gelir vergisi dilimleri ve SGK üst limitleri hakkında değerlendirmeler bulundu.
Maaşlı çalışan kesinin ücreti arttıkça daha fazla vergi ve SGK ödemesi yapma durumunda kaldığına işaret eden Aydın, şu değerlendirmelerde bulundu: "Çalışanlar üzerindeki vergi ve SGK yükü artmaktadır. Elbette toplumun her kesimin beklediği adil bir vergi sistemi uygulanmasıdır. Ücretli çalışanlar en önemlisi asgari ücretle çalışanların adalet beklentisi haliyle daha yüksek olmaktadır.
Bu nedenle katkı paylarında bir düşüş ve SGK üst limitlerinde bir güncelleme yapılması elzem bir durumdur. Enflasyonla mücadelede dezenflasyon son derece önemli. Bu noktada atılan adımları ve verilen mücadeleyi de takdir etmiyor değiliz. Lakin enflasyon yüksek, durağanlık ortada, yeni yatırım yok. Özellikle KOBİ tarzı firmalarımız zamlar ile zorlular yaşayabilir. Yıllık bazda yüzde 61.8 lik bir enflasyonun olduğu ortamda ücretli kesimi korumak ve güçlendirmek gerektiği kanaatindeyiz."
Hamide HANGÜL-Dünya
