SORU: Devlet memurları (657 S. D.M.K. göre) YouTube kanalı oluşturabilir mi? Oluşturduğu bu kanaldan gelir elde edebilir mi? Elde ettiği gelirden vergi vermek zorunda mıdır?
CEVAP: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun 8. ve 28. maddeleri aşağıdaki şekildedir.
"Davranış ve işbirliği:
Madde 8 - Devlet memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene layık olduklarını hizmet içindeki ve dışındaki davranışlarıyla göstermek zorundadırlar. Devlet memurlarının iş birliği içinde çalışmaları esastır.
Ticaret ve diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunma yasağı:
Madde 28 -Memurlar Türk Ticaret Kanunu'na göre (Tacir) veya (Esnaf) sayılmalarını gerektirecek bir faaliyette bulunamaz, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil veya kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olamazlar. (Görevli oldukları kurumların iştiraklerinde kurumlarını temsilen alacakları görevler hariç). Memurlar, mesleki faaliyette veya serbest meslek icrasında bulunmak üzere ofis, büro, muayenehane ve benzeri yerler açamaz; gerçek kişilere, özel hukuk tüzel kişilerine veya kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına ait herhangi bir iş yerinde veya vakıf yükseköğretim kurumlarında çalışamaz.
Memurların üyesi oldukları yapı, kalkınma ve tüketim kooperatifleri, kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve kanunla veya Cumhurbaşkanlığı kararnamesiyle kurulmuş yardım sandıklarının yönetim, denetim ve disiplin kurulları üyelikleri ile özel kanunlarda belirtilen görevler bu yasaklamanın dışındadır.
Eşleri, reşit olmayan veya mahcur olan çocukları, yasaklanan faaliyetlerde bulunan memurlar bu durumu 15 gün içinde bağlı oldukları kuruma bildirmekle yükümlüdürler"
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'nun disiplin cezalarını düzenleyen 125. maddesinin
düzenleyen D bendinin h ve j fıkraları aşağıdaki şekildedir.
"h) Ticaret yapmak veya Devlet memurlarına yasaklanan diğer kazanç getirici faaliyetlerde bulunmak
j) Belirlenen durum ve sürelerde mal bildiriminde bulunmamak,"
Yukarıdaki maddelere göre devlet memurlarının kazanç getirici faaliyetlerinin aşağıdaki şartları taşıması durumunda hukuka aykırılık içermez.a. Resmi sıfatın gerektirdiği itibar ve güvene layık olmayan davranışlar gösterilmemesi
b. Mesai saatleri dışında olması Ticari kazanç kapsamında olmaması, tacir ve esnaf sayılmayı gerektirecek faaliyet olmaması, ticari şirketlerde ticari mümessil ve ticari vekil olmaması, kollektif şirketlerde ortak veya komandit şirkette komandite ortak olmaması
d. Herhangi bir sözleşme ile bir işverene bağlı olarak çalışılmaması
e. Sosyal güvenlik kuruluşlarından biriyle ilişkilendirilmemesi
f. Ofis, büro ve benzeri yerler açılmaması
g. Çalıştığı kurumun engelleyici mahiyette özel bir hükmünün bulunmaması
Devlet memurları zirai faaliyette bulunabilmekte, kira geliri elde edebilmekte, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu kapsamında gelir elde edebilmektedir.
Youtube kanalı oluşturmanın başlı başına yasak kapsamında değerlendirilemez. Bu noktada kanal içerikleri itibariyle resmi sıfatın gerektirdiği itibar ve güvene layık olmayan davranışlar gösterilmemesi önemlidir.
Buradaki sorun kanaldan gelir elde edilmesidir
. Söz konusu gelir "
" gerektirecek boyutta ise otomatik olarak yasak kapsamına girmektedir. Ticari vergi kaydı için gelirin
i ve Maliye Bakanlığının belirlediği
Bir sorun yaşamamak için Maliye Bakanlığından bu konuda bir mukteza talep edebilirsiniz.
Yasak kapsamında olmayan gelirlerin de süresinde beyan edilmesi gerekmektedir. Gerek yasak kapsamında kazanç getiren faaliyette bulunmak gerekse de yasak kapsamında olmayan kazanç getirici faaliyetlerden elde edilen gelirin mal bildiriminde bildirilmemesi kademe ilerlemesinin durdurulması cezasını gerektiren fiillerdir.
Devlet memurları, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu'na tabidir ve bu kanunun 28. maddesi ticaret ve kazanç getirici faaliyetler konusunda belirli kısıtlamalar getirmektedir. Devlet memurları, resmi sıfatlarının gerektirdiği itibar ve güvene uygun davranışlar sergilemek zorundadırlar.
657 sayılı Kanun'un 28. maddesi, devlet memurlarına ticaret yapma yasağı getirmekte olup, ticaret ve sanayi müesseselerinde görev alamaz, ticari mümessil veya ticari vekil, kollektif şirket ortağı veya komandite şirket komandite ortağı olamazlar. Ancak, belirli durumlar ve sürelerde mal bildiriminde bulunmak şartıyla, devlet memurları ticari kazanç getirici faaliyetlerde bulunabilir.
Bu kapsamda, devlet memurlarının YouTube kanalı oluşturması genel olarak yasak değildir. Ancak, kanaldan elde edilen gelirin ticaret ve kazanç getirici faaliyetlerle ilgili olup olmadığı önemlidir. Eğer kanaldan elde edilen gelir ticaret veya kazanç getirici faaliyetlere dayanıyorsa, bu durum 657 sayılı Kanun'a aykırı olabilir.
Devlet memurları, ticari faaliyetlerden elde ettikleri geliri vergiye tabi tutmakla yükümlüdürler. Gelirin vergilendirilmesi sürecinde Maliye Bakanlığı'nın belirlediği vergi oranlarına göre vergi ödemeleri gerekmektedir. Ayrıca, devlet memurları herhangi bir geliri olup olmadığını ve mal varlıklarını belirli aralıklarla mal bildirimi yaparak beyan etmekle de sorumludur.
Sonuç olarak, devlet memurlarının YouTube kanalı oluşturmaları genel olarak yasak değildir, ancak elde ettikleri gelirin kaynağı ve miktarına bağlı olarak vergilendirme ve kanun ihlali riski doğabilir. Bu nedenle, devlet memurları herhangi bir ticari faaliyet veya gelir elde etme durumunda, bu konuda uygun danışmanlık almalı ve gerekli mükellefiyet yükümlülüklerini yerine getirmelidirler.