TBMM'de önümüzdeki dönemde özellikle çalışma hayatı ve emeklilik sistemi ile ilgili yenilikler gündeme gelecek. Ev hanımlarına emekli olma fırsatı verecek yeni düzenleme ile aynı zamanda SSK, Bağ-Kur prim eşitleme yapılacak.
BAĞ-KUR'LULARA 5 YIL ERKEN EMEKLİLİK
TBMM'de önümüzdeki dönemde özellikle çalışma hayatı ile ilgili çok önemli reformlar gündeme gelecek. Bu reformlardan birisini ev kadınların emekliliği oluştururken, diğerinde ise Bağ-Kur'lulara 5 yıl erken emeklilik imkanı sunulacak. Böylece çalışma imkanı bulamayan ev kadınları için emeklilik yolu açılırken, primi eksik Bağ-Kur'lular da yaş şartını tamamlayıp hemen emekli olabilecek.
SOSYAL GÜVENCE İMKANI
Aile Koruma Paketi çerçevesinde çalışma imkanı bulamayan, ya da emeklilik için yeterli primi olmayan ev kadınlarını sosyal güvenceye kavuşturacak bir sistem uygulanacak. Bu sistemde kadınların prim ödemelerinin bir kısmını devlet karşılayacak. Prim ödemelerinin sonunda ev kadınları sosyal güvencenin yanında emeklilik hakkına da kavuşacak.
Sosyal güvenceye kavuşturulacak ev kadınları ve anneler için yıpranma (Fiili Hizmet Zammı) benzeri bir uygulama hayata geçecek. Anneler ve ev kadınları ödedikleri prim sayısına göre her yıl ek prim günü kazanacak.
Örneğin 4 yıl prim ödeyen bir anne 5 yıl prim ödemiş gibi olacak. Yapılan prim desteği süresi kadar kısım emeklilik yaş şartından da düşülecek. Böylece anneler daha az prim ödeyerek daha genç yaşta emekli olabilecek.
BAĞKUR'LUYA 5 YIL KAZANÇ
8 Eylül 1999 öncesinde Bağ-Kur emeklilik şartları kadınlar için 7200 gün erkekler için ise 9.000 gün olarak uygulanıyor. Sonraki dönemde ise hem kadınlar hem erkekler için 9 bin gün olarak uygulanmaya başlandı. Getirilecek düzenleme ile 9 bin gün olan prim ödeme gün sayısı 1.800 gün (5 yıl) azaltılarak 7.200'e düşürülecek.
Böylece 20008 sonrası SSK'lılarda olan 7.200 gün şartıyla eşitlenecek. Düzenleme ilk etapta basit usulde vergilendirilen esnaf odalarına kayıtlı küçük esnaf için geçerli olacak.
Böylece kuaför, terzi, bakkal, berber gibi küçük esnaf ve sanatkarlar için emeklilikte prim şartı 7.200 gün olarak uygulanacak. Yasal düzenleme sırasında bu kapsamın genişletilmesi de gündemde. Bu gerçekleşirse tüm Bağ-Kur'lular yararlanacak.
EYT'LİLER DE YARARLANACAK
Düzenleme hayata geçtiğinde yaş şartını tamamlamış ancak henüz 9 bin gün prim dolduramamış 1 milyon kadar küçük esnaf 7.200 günü varsa hemen emekli olacak. Aynı şekilde EYT kapsamında olan küçük esnaf da yaşa bakılmadan 7.200 günü doldurmuşsa emeklilik hakkına kavuşacak.
Burada esnaf için 5 yıl erken emekli olma hakkı gelecek. Böylece 5 yıl daha prim ödeme zorunda kalınmayacak. Hem zamandan kazanırken hem de fazla maliyetten kurtulup hemen maaşa kavuşabilecekler.
MESAİ SAATLERİ DÜZENLEMESİ MASADA
Son dönemde bütün dünyada çalışma saatlerinin kısaltılması ile ilgili tartışmalar ve bu konuda pilot denemeler devam ediyor. Türkiye de son dönemde hem yeni çalışma modelleri hem de mesai saatleri üzerinde çalışmalar yürütüyor. Orta Vadeli Program'da da yer alan yeni çalışma modelleri ile daha verimli ve istihdam artırıcı yöntemler planlandı.
Türkiye de bu noktada 45 olan haftalık çalışma saati için 35 ya da 40 saate düşürme çalışması başlattı. Bu durumda haftalık tatil 3'e çıkabilecek.
Uzaktan çalışma, esnek çalışma, kısa süreli çalışma gibi modeller önümüzdeki dönemde hayatımızda daha çok yer alacak. Bu arada haftalık 45 saat olan yasal çalışma sürelerinin de düşürülmesi söz konusu. Burada da haftalık 35 ya da 40 saat gibi alternatifler üzerinde duruluyor.
Faruk Erdem
