Hürriyet gazetesi yazarı Noyan Doğan, bugünkü köşe yazısında Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) çalışanlara ödenen rapor ücretleriyle ilgili yaptığı önemli değişiklikleri değerlendirdi. Doğan’ın aktardığına göre, 10 Şubat 2024 tarihli genelgeyle yürürlüğe giren yeni düzenleme, iş göremezlik ödeneği hesaplamasında 12 aylık prime esas kazanç toplamına dayalı bir sisteme geçilmesini öngörüyor.
Rapor ücreti nedir, kimler faydalanabilir?
Çalışanlar arasında "rapor parası" olarak bilinen ödeme, SGK sisteminde "geçici iş göremezlik ödeneği" olarak adlandırılıyor. Bu ödenek, çalışanların iş kazası, meslek hastalığı, doğum veya hastalık nedeniyle iş göremez hale gelmeleri durumunda, gelir kaybını önlemek amacıyla SGK tarafından sağlanıyor.
Bu ödenekten yararlanabilmek için SGK tarafından yetkilendirilen doktor veya sağlık kurulları tarafından istirahat raporu düzenlenmesi gerekiyor. Kadın çalışanlar için doğum sonrası 8 hafta, çoğul gebelik halinde ise 10 haftaya kadar süren analık hali, iş göremezlik ödeneği kapsamında değerlendiriliyor.
SGK, 2024’te 34 milyar TL ödeme yaptı
SGK tarafından yapılan ödemeler, çalışanın tedavi şekline göre değişiklik gösteriyor:
Yatarak tedavi gören çalışanlara günlük kazançlarının %50’si
Ayakta tedavi görenlere ise %66,7’si ödeniyor.
Asgari ücretli bir çalışanın alabileceği en düşük rapor ücreti şu şekilde hesaplanıyor:
Yatarak tedavide günlük 433 TL
Ayakta tedavide günlük 577 TL
SGK, 2024 yılı içerisinde çalışanlara toplamda 34 milyar TL iş göremezlik ödeneği ödedi. Ancak, yüksek rapor parası almak amacıyla son üç aylık kazançlarını yüksek gösterenleri tespit ederek önlem aldı.
Rapor parası hesaplamasında yeni dönem
SGK’nın 21 Aralık 2024 itibarıyla uygulamaya koyduğu düzenleme, iş göremezlik ödeneği hesaplamasını şu şekilde değiştirdi:
İş kazası ve doğum hallerinde: Günlük kazanç, kazanın veya doğumun gerçekleştiği tarihten önceki 12 aylık prime esas kazanç toplamının, prim gün sayısına bölünmesiyle hesaplanacak.
Hastalık ve meslek hastalığı durumlarında: İş göremezliğin başladığı tarihten önceki 12 aylık kazanç toplamı, prim ödeme gün sayısına bölünerek bulunacak.
Bu yeni hesaplama yöntemi, çalışanların son 12 aylık gelir düzeyine bağlı olarak daha gerçekçi ve adil bir hesaplama yapılmasını sağlayacak.
En fazla 1.733 TL ödenecek
Yeni düzenlemeyle, son bir yıl içinde 180 günden az prim ödeyen çalışanların rapor ücretleri belirli bir üst sınırla sınırlandırıldı. Buna göre, iş göremezliğin başladığı tarihteki günlük prim esas kazanç alt sınırının iki katını geçemeyecek. 2025 yılı için bu tutar 1.733 TL olarak belirlendi.
Örnek hesaplamalar ise şu şekilde:
27 Aralık 2024’te iş kazası geçiren bir çalışanın, son 12 aylık kazancı 190 bin TL, prim günü 280 gün ise, günlük kazancı 678,5 TL olarak hesaplanacak.
6 Ocak 2025’te iş kazası geçiren ve 4 gün raporlu olan bir çalışanın, son 12 aylık kazancı 186 bin 690 TL, prim günü 280 gün ise günlük kazancı 666,75 TL olacak. Ancak, bu tutar asgari günlük kazanç alt sınırının (866,85 TL) altında kaldığı için, ödeme bu sınır üzerinden yapılacak.
SGK, yeni hesaplama yöntemiyle daha şeffaf ve adil bir ödeme sistemi oluşturmayı hedefliyor. Çalışanların hak kaybı yaşamamaları için prim günlerini ve kazanç bildirimlerini düzenli takip etmeleri öneriliyor.
