Gaziantep’de özel bir hastanede 2018’de bademcik ameliyatı geçiren 4 yaşındaki H. B., sorunsuz bir şekilde taburcu edildi. Ancak ameliyattan 4 gün sonra ağrı, ateş ve ağızdan beslenememeye bağlı susuz kalma şikayetleri nedeniyle ailesinin başvurması üzerine tekrar hastaneye yatırıldı.
İddiaya göre hastanedeki tedavisinin üçüncü günü, gece 03:00 sularında ağzından kan gelmesi üzerine babası tarafından 5’inci katta yattığı servisten, giriş kattaki acile indirildi. Daha sonra tekrar ameliyathaneye götürülen çocuğun, kanamadan dolayı solunum yolu tıkandığı için, beyni oksijensiz kaldı ve H. B. olay sonrası engelli kaldı. Aile, ameliyatı gerçekleştiren Kulak Burun Boğaz (KBB) Uzmanı doktor ve özel hastaneye, “malpraktis (tıbbi yanlış uygulama)” iddiası ile maddi manevi tazminat davası açtı. Davada mahkemenin görevlendirdiği bilirkişi, hastanın tedavi giderleri ve iş kaybından doğan maddi manevi hakları olarak avukat masrafları hariç, yasal faizleriyle birlikte 39 milyon TL’lik tazminat miktarı belirledi. Davalı taraf ise babanın kanamayı geç fark etmesi ve gördüğünde de çocuğun zaten oksijensiz kalmış olduğunu, hekimin ya da tedaviyi veren hastanenin bir kusuru olamayacağını, konunun sonrası komplikasyon olarak ele alınması gerektiğini savundu.
“ŞİMDİYE DEK VERİLMİŞ EN YÜKSEK MİKTAR”
Bilirkişinin belirlediği 39 milyon liralık tazminat yükümlülüğünün sosyal medyaya yansıması sonrası tıp camiasında oldukça büyük tartışmalara yol açan davayla ilgili ilk kez konuşan davalı doktorun avukatı Cengiz Bayram, bu miktarın tıp davalarında şimdiye kadar belirlenmiş en yüksek rakam olduğunu söyledi. "Bir hekim hatalı olsa bile, tek bir hatasından ötürü, bütün ömrü boyunca kazanamayacağı bir parayı tek bir vakada ödemek zorunda kalmasını", haksızlık olarak değerlendiren Bayram, bütün kusuru sadece hekime yükleyen iddiaları kabul etmediklerini belirterek, davanın 18 Nisan’da görülecek karar duruşmasında, mahkemenin bu tazminat tutarına hükmetmesi halinde, istinaf yoluna gideceklerini kaydetti.
5’İNCİ KATTAN ‘HEMŞİRE İSTEĞİ İLE’ ACİLE İNDİ İDDİASI
Davacı ailenin dilekçesinde, KBB uzmanı doktorun, çocuklarını 7 Mayıs’ta muayene ettiği ve bademcik ameliyatı olması gerektiğini söylediği, öksürük şikayeti olunca ameliyatın ertelendiği ve 5 günlük antibiyotik tedavisi sonrası ameliyat tarihi olarak 21 Mayıs 2018 tarihinin belirlendiği, ancak ameliyat günü doktorun çocuğu hiç görmeden ve ek tetkikler yapmadan ameliyata aldığı iddiaları yer aldı. Dilekçede ayrıca ameliyatın ertesi günü kontrolde doktorun her şeyin normal olduğunu söylediği, ancak bir gün sonra çocukta ateş kusma ve ishal belirtileri başlayınca tekrar hastaneye götürdükleri, ameliyatı yapan KBB doktorunun tedaviyi çocuk doktoruna devrederek fitil vermekle yetindiği iddiaları yer aldı. Olayın olduğu geceyle ilgili iddialara ise şu cümlelerle yer verildi: “Pazar günü akşam saat 3'ten sonra doktor H.’yi kontrole geldiğinde; H. yine öksürüyordu, baba Ö., H’yi kaldırarak kucağına almış ve o esnada H’nin ağzından fışkırır tarzda kan gelmeye başlamıştır. Odada bulunan ve panik olan doktor, ‘hemşire’ diye seslenmiştir. Odaya gelen hemşire normal şartlarda o durumu görür görmez ‘mavi kod’ verip tüm hekimleri oraya çağırması gerekirken, hemşirelerin eli ayağına dolaşmış, diğer hemşire ise H’nin ağzına tampon yapmaya çalışmıştır. Baba Ö., ağzından kan gelen çocuğa tampon yapmaya çalışan hemşirenin eline vurup H’yi yan çevirmiştir. Daha sonra odaya başka bir hemşire gelmiş, baba Ö.’ye ‘çocuğu kucağına al acile indir’ demiştir. Baba Ö., hemşirenin isteği üzerine; H.’yi kucağına alıp merdivenlerden 5 kat aşağı indirmiştir.”
“BABA, HASTAYI 5’İNCİ KATTAN ACİLE GÖTÜRMEYE ÇALIŞMIŞ”
Davalı doktorun avukatı Cengiz Bayram ise iddiaların tam olarak gerçeği yansıtmadığını ifade ederek olayı şu cümlelerle özetledi: “Bir KBB hekimi arkadaşımız, halk arasında bademcik ameliyatı denilen ‘tonsillektomi ameliyatı’ yapıyor. Ameliyattan sonra hastanın birtakım şikayetleri oluyor. 4’üncü gün, hastayı tekrar hastaneye yatırıyorlar 5’inci kattaki servise. Gece saat, 02-03:00 civarında, muhtemelen baba da uyurken, çocuk kanıyor. Baba tabii o endişeyle ve baba olmanın verdiği sorumlulukla, çocuğu kucaklayarak acil servise ulaştırmaya çalışıyor. İkinci katta, o geceki nöbetçi uzman hekimle karşılaşıyor. Nöbetçi uzman hekim, çocuğu kucağına alıyor ve hemen bir kat üstteki ameliyathaneye götürüyor. Orada, anestezi uzmanı ve sonra da ameliyatı gerçekleştiren KBB uzmanı evinden gelerek müdahalesi yapılıyor. Çocuk, o süre boyunca oksijensiz kaldığı için yüzde 100 oranında Serebral Palsi dediğimiz engellilik durumu oluşuyor.”
“BİZ, ‘MÜTEFERRİK KUSUR’ OLDUĞUNU DÜŞÜNÜYORUZ”
Bilirkişinin, ameliyat sonrası süreçte hekim ve hastaneye atfettiği eksikliklerden birinin çocuk hastanede yatarken damardan antibiyotik uygulanmaması ve diğerinin de olayın olduğu gece mavi kod verilmemesi olduğunu belirten Bayram, “Bizim dosyamız incelendiğinde, o 4 günlük dönemin 3 gününde çocuğun damardan antibiyotik aldığı görülecektir. İkincisi, (hastanede) herhangi bir problem olduğunda mavi kod dediğimiz bir kod verilir. Bu kodla beraber bir an önce hastaya müdahale edilir. Bununla ilgili de ‘illiyet bağı’ vermiş bilirkişi. Tabii itirazlarımız yaptık, şu an hukuki süreç devam ediyor. Ama bizim müteferrik kusur dediğimiz yani ortak kusur dediğimiz bir kavram var. Yargıtay bugün hekimlerle ilgili tazminat davalarında ‘davacı tarafın bir kusuru yoksa’ hekimin, zararın tamamından sorumlu olacağı şeklinde içtihatları var. Ama burada biz müteferrik kusur olduğunu düşünüyoruz. Bunun tespiti için süreç devam ediyor. Yerel mahkeme kararını verdikten sonra istinaf ve Yargıtay aşamaları var ama tabii ki burada çok büyük bir rakam olduğu için haciz beklenmeyecektir. Dolayısıyla hekimin her şeyine ve hastaneye haciz konacaktır” şeklinde konuştu.
“KANAMA, ZATEN OLASI BİR KOMPLİKASYONDUR”
Malpraktis (tıbbi yanlış uygulama) ile tedavi veya ameliyat sonrası olası risk yani komplikasyon arasında çok ince bir çizgi olduğunu da belirten Bayram, bu olayda bir malpraktis durumunun olmadığını iddia ederek şu bilgileri verdi: “Komplikasyon, yani hukuktaki adıyla ‘izin verilen’ risk durumunda bu süreç iyi yönetilmezse bu, malpraktis oluyor. Kanama, zaten bu olayda beklenebilen bir komplikasyon. Ama burada bilirkişi, komplikasyonun iyi yönetilmediği görüşünden dolayı kusur olduğunu düşünüyor. Ancak olayda zaman olarak bir kayıp da yok aslında. Biz o merdivenleri gittik ölçtük, saati saatine, saniyesi saniyesine. Hastanın ameliyathaneye alınma süresi 1-2 dakika değil” dedi.
“HEKİMLER ENDİŞELİ, MİLYAR LİRALIK DAVALAR GÖREBİLİRİZ”
Bilirkişinin, avukat masrafları hariç tutularak çıkarmış olduğu bu rakamın, şimdiye kadarki hesaplanan en yüksek miktar olduğuna ve 39 milyon liralık bir tazminat talebinin bütün hekimleri çok korkuttuğuna dikkat çeken Bayram, “Özellikle KBB kesiminde bu ameliyatı (bademcik) yapıp yapmama konusunda tereddütler oluşmaya başladı” dedi. Bu tip davalarda tazminatların, “davacının gelirine göre” ve asgari ücret baz alınarak hesaplandığına da dikkat çeken Bayram, sağlık turizminin yükselen trend olduğu ülkemizde, yabancı bir hasta nedeniyle açılacak bir davada çok daha yüksek tazminat taleplerinin de ortaya çıkabileceğini söyledi ve sözlerini şöyle sürdürdü. “Kişinin gelirinin yüksek olması, asgari ücretteki artış, tazminat oranlarının da çok yükselmesine sebep oldu. Bugün Türkiye sağlık turizminde oldukça popüler bir ülke. Ama bir davada diyelim 10 milyon lira bir tazminat çıkarken, Avrupa ya da mesela Arap ülkelerinden gelen bir hasta için bu miktar 200-250 milyon liraya kadar bile çıkabilir. Bundan sonra belki de ‘milyar liralık’ davalar görebiliriz.”
“TAZMİNATLAR 30 KAT ARTTI, HEKİMİ KORUYACAK TEMİNATLAR AYNI”
Hekimleri “defansif” tıbba yönelten yüksek tazminat miktarlarına karşı koruyan bir güvencesi olmadığını ve 2010 yılında belirlenen sigorta limitlerinin bugünkü ihtiyaçları karşılamadığını da söyleyen Bayram, sözlerini şöyle noktaladı: “2010 yılında KBB için yaklaşık 600 bin, kadın doğum ya da daha riskli bölümler için 800 bin liralık bir sigorta limiti belirlenmişti hekimler açısından. Dolar o zaman 1,5 liraydı, yani 400 ila 550 bin dolara tekabül ediyordu hekimlerin sigorta teminatı. Aradan 14 yıl geçti, dolar 25 kat arttı, tazminat talebi miktarları 25-30 kart arttı, hekimi koruyacak olan miktar halen devlet tarafından değiştirilmedi. Hekimler artık ameliyat yapmak istemiyor bu tazminat miktarları yüzünden. Bunun bütün dünya ülkelerinde birçok çözümü var. Bugün mevcut Sağlık Bakanımız kamuda bu işi kısmen çözdü. Ama Özel Hastaneler Ayakta Teşhis ve Tedavi Yönetmeliğinde bir değişiklik yapıldı 2 yıl önce, ki biz Danıştay’da iptal davası açtık buna karşı, hala devam ediyor dava. Özel hastanelere de hekimle beraber sorumluluk getirildi. Özel sektörde büyük grupları saymazsak, küçük grupların bu problemler nedeniyle bir süre sonra hepsinin iflas edeceği ya da kapana bileceğini düşünüyorum maalesef. Sosyal Güvenlik Kurumu’nda yapılabilecek çok basit bir düzenleme ile özel sektörde de bunun çözülmesi sağlanabilir.”
