-Diken Mesude ERŞAN'ın haberine göre,
Sağlığımız söz konusu olduğunda ilk aklımıza gelen aile sağlığı merkezlerinde (ASM) çalışanlar, vergi oranları sabit ve yüzde 15’e düşene kadar her çarşamba eylem yaparak seslerini iktidara duyurmaya çalışıyor. Aile hekimleri 2023’ün dört ayında sadece vergi için mesai yaptı.
ASM’lerde sözleşmeli olarak kamu sağlığı görevi yapan aile hekimleri, hemşireler, ebeler ve çalışanlar vergide adalet istiyor. Ülkenin enflasyonist ortamında, ücretlere yapılan artış hızla eriyor. Üzerine ödedikleri verginin ilk dilimi olan yüzde 15’lik oran, yılın ikinci ayından itibaren sürekli artıyor. Yaklaşık yüzde 35 vergi kesintisine ulaşıyor. 2022-2023’te vergi kesintilerindeki artış yüzde 116 iken, gelir artışları yüzde 87’de kaldı. Dokuzuncu ay itibariyle aile hekimleri her gün iki saat, ebelerse 1.5 saat vergi için çalışıyorlar.
Dr. Emrah Kırımlı (Sol başta)
Diken’in sorularını yanıtlayan Türk Tabipleri Birliği (TTB) Aile Hekimliği Kolu Başkanı Dr. Emrah Kırımlı, sorunun Maliye Bakanlığı’nın vergi dilimlerini güncellemeyerek yüksek tutmayı sürdürmesinden kaynaklandığını söyledi. Bir diğer etken, Sağlık Bakanlığı’nın bordroları çok yüksek yaparak, yüksek vergi dilimlerine girmelerine yol açması.
‘Vergide adalet istiyoruz‘
Sözleşmeli de olsalar kamu sağlığı hizmeti verdiklerini belirten Kırımlı, şöyle devam etti: “Bütün devlet memurlarının maaşlarının bir kısmı vergiden muaf. Sözleşmeli olduğumuz için ücretli çalışanız. Bize sanki sokaktaki bir kuyumcuymuşuz, ticaret yapıyormuşuz gibi davranılıyor. Altıncı ayda yüzde 35’lik dilime giriyoruz. Şirketlerden, kurumlardan yüzde 25 vergi alınırken, bizden yüzde 35 tahsil ediliyor. Maaşlarımız hem enflasyonla hem de bu vergilerle eriyor.”
Kırımlı vergi vermemek için değil, vergide adalet için eylem yaptıklarını söyledi: “Şehir hastanelerini, İstanbul Havalimanı’nı yapanların, madenleri patlatanların vergileri iptal edilebiliyor, erteleniyorsa, kamu sağlık hizmeti üreten bizler de sabit vergiye alınabiliriz. Ocaktaki maaşımızı bir daha hiç alamıyoruz. Yıl sonundaki maaşımız, şimdikinin yarısına yaklaşacak. Kaldı ki maaşımızı dolaylı vergiye harcıyoruz. Vergi sonuçta kaçmıyor. ASM’ye aldığımız malzemelerin, örneğin köylere hastalarımıza giderken aldığımız benzinin vs. vergisi veriyoruz.”
‘Çalışanlar üzerinden vergi soygunu yapılıyor‘
İstanbul Tabip Odası Yönetim Kurulu üyesi aile hekimi Dr. Saffet Ercan, sorunu anlatmaya “kamu hizmeti veriyoruz, kamu çalışanı olmak istiyoruz” diyerek başladı.
Devlet memurlarının maaşlarının bir kısmının vergiden muaf olduğunu belirten Ercan, şöyle devam etti: “Vergi dilimi oranlarının enflasyona uygun güncellenmemesi asgari ücretlileri dahi etkiliyor. Israrla tarifeleri değiştirmiyorlar, hep geriden geliyor. Örneğin maaşımıza yüzde 40 zam veriyorlarsa, vergi dilimine yüzde 15-20 artış yapıyorlar. Yıl soruna doğru, ekim, kasım, aralıkta bir üst vergi dilime geçip daha yüksek vergi öderken son yıllarda hemen dilimlere giriyoruz. Bilerek artırılmıyor, düşük tutuyorlar ki, bir an önce üst dilime geçip daha yüksek vergi ödeyelim.”
Tüm ücretli çalışanlar bunu belli oranlarda yaşıyor. Ancak aile hekimlerinin ayrıca sorunu var. Maaşlarının yanı sıra, seyyanen ödeme, teşvik, destek ödemeleri vs. de alıyorlar ve bunlardan da vergi kesiliyor. Diğer çalışanlar, hastanelerde bunlar vergiye tabi olmayan kalemler. Ercan, “Dolayısıyla bizdeki vergi soygununun boyutu daha yüksek. Aile hekimleri olarak geçen yıl 400 bin liranın üzerinde vergi ödedik” dedi.