Bulunamayan ilaç sorunu sürerken, hastanın cebinden ilaca ödediği para da günden güne artıyor. Ülkemizin yaşadığı ekonomik zorluklar, eczane ekonomilerini de derinden etkiliyor. Her iki eczacıdan biri yoksulluk sınırı altında yaşıyor. Eczacılar, mesleklerini icra etmeye çalışırken üst üste gelen ekonomik sorunlar nedeniyle işletmelerini ayakta tutmak için çaba sarf ediyor. Eczacılar, her geçen gün elektrik, doğalgaz, kira, yemek gibi giderlerinde artışlar olduğunu belirterek "7 gün 24 saat çalışan eczacılar, masraflarını karşılayabilmek için kredi üstüne kredi çekmek zorunda kalıyorlar. Ekonomik zorluk yaşayan eczanelerin uzun süre ayakta kalması mümkün görünmüyor" dedi.
AKP hükümeti döneminde ilaç ve eczacılık alanında yaşanan sorunlara her gün bir yenisi ekleniyor. Plansız bir şekilde her geçen gün artan sayıda açılan eczacılık fakülteleri nedeniyle ihtiyaç fazlası eczacıların olacağı ve bunun da işsiz eczacılar ordusuna yol açacağı belirtiliyor. 20 yıl önce 8 olan eczacılık fakültesi sayısı, günümüzde 63’e çıkarken, çoğunun uygun laboratuvarı, yeterli akademisyeni bile bulunmuyor.
KREDİ DÖNEMİ
Eczacıların yaşadığı sorunları BirGün'e anlatan Tüm Eczacı İşverenler Sendikası (TEİS) Genel Başkanı Ecz. Nurten Saydan, eczacılığın gider kalemleri en fazla olan mesleklerden biri olduğunu söyledi. Saydan, şöyle devam etti:
“Ülkedeki mevcut ekonomik zorluklar, eczane gider kalemlerinde yüksek artışlara neden oluyor. Elektrik, kira, doğalgaz, yakıt, personel ücreti, yemek giderleri ve sarf malzemeleri gibi giderler enflasyon oranında hatta daha da yüksek oranda artarken, eczane gelirlerinde bu oranda bir artış olmuyor. İlaç fiyatlarının belirlenmesinde kullanılan avro kuru hâlâ 17,54 TL olarak uygulanırken, gerçek avro kuru bugün 35 TL’yi geçti. Piyasada ilaç yokları günden güne artıyor. İlaç Fiyat Kararnamesi (İFK) ‘nde yapılan kısmi düzenlemeler de ilaç arzındaki sorunları gidermeye yetmiyor. 7 gün 24 saat çalışan eczacılar, masraflarını karşılayabilmek için kredi üstüne kredi çekmek zorunda kalıyorlar.”
ADIMLAR ATILMALI
Saydan, İlaç Fiyat Kararnamesinin günümüz ekonomik koşullarına göre güncellenmesi gerektiğinin altını çizerek “İlaç zammı dönemlerinde aradaki farkın eczacının cebine girdiği algısı tamamen yanlıştır. Tam tersine, düşen kârlılıklar ve bazı firmaların mevzuata aykırı uygulamaları sebebiyle eczacının neredeyse hiç kâr etmediği ilaçların sayısı hızla artmaktadır. İFK’daki baremler enflasyona uygun şekilde güncellenmediği sürece, kârlılığı düşük olan ilaçlarla eczanelerin uzun süre ayakta kalması mümkün görünmüyor. Bugün olduğu gibi eczanelerin yarın da var olabilmesi için acilen İlaç Fiyat Kararnamesinin güncellenmesi gerekiyor. Sağlık Bakanlığı ve Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ciddi adımlar atması gerekiyor.”
KONTENJANLAR AZALTILMALI
Saydan, ayrıca ihtiyaç fazlası eczacılık fakültelerinin açılması ve bu fakültelerde akademisyen eksikliği sorunlarına da dikkat çekti. Saydan "Ülkemizde eczacılık fakültelerinin sayısı hızla artarken, bu fakültelerde yeterli sayıda akademisyen bulunmaması ciddi bir sorundur. İhtiyaç fazlası eczacılık fakülteleri, yeterli eğitim kadrosu ve altyapı olmadan faaliyete geçmektedir. Bu durum, eczacılık mesleğinin kalitesini ve geleceğini tehlikeye atmaktadır. İhtiyaç fazlası eczacılık fakültelerinin açılması durdurulmalı ve fakültelerdeki kontenjanlar azaltılmalıdır" dedi.
∗∗∗
DİYABET HASTALARI FİYAT FARKLARI ALTINDA EZİLİYOR
Diyabet hastaları fiyat farklarının altında eziliyor. Şeker ölçüm çubukları ve iğne uçlarında hastaların ödeyeceği tutar 6 bin liraya kadar çıkıyor. Türk Eczacılar Birliği, yaptığı açıklamada SGK'nin diyabet hastalarının tedavisinde kullanılan şeker ölçüm çubukları ve insülin iğne uçları için ödediği tutarların gerçek fiyatlardan çok aşağıda kaldığına dikkat çekti. Uluslararası Diyabet Federasyonu’nun 2021 yılı verilerine göre Türkiye’de, 7 milyonun üzerinde diyabet hastası olduğu, bu sayının yetişkin nüfusunun yüzde 15’ine karşılık geldiği vurgulanan açıklamada, özetle şu ifadelere yer verildi:
"Hastalarımız bir yandan diyabetle mücadele ederken diğer yandan da yüksek fiyat farklarının altında ezilmeye devam etmektedir. 5 Ağustos 2024 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Sağlık Uyguluma Tebliği'nde (SUT) yapılan değişiklik, bunu bir kez daha gözler önüne sermiştir. Yeni düzenlemeye göre SGK, hastaların kullandığı kan şekeri ölçüm çubukları için 0,74 kuruş ödeme yaparken bu rakamı 1,04 TL olarak güncellemiştir. Aynı şekilde insülin uygulamasında kullanılan iğne kalem ucunda (100 adet) SGK'nin karşıladığı tutar 35,30 TL’den 49,42 TL’ye yükseltilmiştir. Kağıt üzerinde yüzde 40 artış yapıldığı görülse de bu yapılan güncellemeler hastalarımızın süregelen mağduriyetine çare olamayacak kadar düşük rakamlardır."
Sibel BAHÇETEPE / Birgün