Türkiye piyasalarda dönen sahte dolar krizi ile çalkalanıyor. Piyasada 50 ve 100 dolarlık 600 mliyon dolarlık sahte banknot olduğu düşünülüyor.
Yazılımları güncel olmayan ATM'ler ve para sayma makineleri de sahte dolarları ayırt edemiyor. Bu sebeple Türkiye genelinde 50 ve 100 dolarlık banknotların alımı durduruldu.
Sahte dolar krizine çözüm için çeşitli öneriler geliyor. Bursa Kapalı Çarşı'da döviz bürosu işleten Yüksel Durmuş, piyasada 50 ve eski 100 dolarlık sahte banknotların dolaştığını anımsatarak "Biz devamlı makineleri güncelliyoruz. Şu anda bizim makinelerimizden bu paralar geçmiyor" dedi.
Risk almamak için manuel kontrol
Risk almamak için banknotların kontrolünü manuel olarak yaptıklarını anlatan Durmuş, "Daha para sayma makineleri çıkmadan biz elle kontrol ediyorduk. Bu anlamda da kendimiz uzmanız. Bizden sahte para geçmez" şeklinde konuştu.
Bankaların döviz banknotlarını güncellediğini dolayısıyla eski banknotları kabul etmediğini anlatan Durmuş, İHA'ya yaptığı açıklamada şunları söyledi: * Bankalar 50 dolar ve eski 100'lükleri güncellemişler ve almıyorlar. Şu anda bazı döviz büroları da almıyor. Sebebi ise sahtelik ile ilgili değil.
* Biz dövizi vatandaşa satıyoruz onlar bankalara yatırıyor. Bankacı almayınca geri geliyor ve biz o konuda sorun yaşıyoruz. O yüzden satışını gerçekleştiremediğimiz için şu anda almıyoruz. Tekrar almaya başlayacaktır diye inanıyorum.
Sahte dolar nasıl ayırt edilir?
Tüm Yetkili Müesseseler ve Döviz Bürolar Derneği (TÜYEMDER) Yönetim Kurulu Üyesi Mustafa Ünver ise sahte ve gerçek dolar arasındaki küçük farkların sadece uzman isimlerce detaylı inceleme sonrası anlaşılabileceğini belirtti.
Sadece kağıdını inceleyerek bile sahte doları anlamak mümkün olabiliyor.
Kağıt kalitesi, şekil ve renklerdeki dağınıklıklar sahte doları anlamak için kritik ayrıntılar arasında yer alıyor.
Gerçek doların rengi daha canlıyken sahte dolar daha soluk olabiliyor.
Dolar banknotlarında paraya 45 derece eğimle bakıldığında 100, 50, 20 ve 10 sayılarının renginin bakırdan yeşile dönüşmesi gerekiyor.
Ayrıca doların iki yüzünde de 'intaglio' adı verilen bir baskı tekniği kullanılıyor.
Baskı nedeniyle elle kontrol yapıldığında paranın üzerindeki kabartmalar hissediliyor.
Banknotun üretimi sırasında dokusuna işlenen ve yalnızca ışığa tutulduğunda gözlemlenebilen filigran bulunuyor. Bunlar çizgiler, resimler ve sembollerden oluşuyor. Banknotun üzerinde kimin resmi bulunuyorsa bunun bir kopyası da filigran olarak sağ ön yüzde yer alıyor.
