Atatürk Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Cerrahisi Ana Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Atilla Eroğlu, Doğu Anadolu'da sık rastlanan yemek borusu kanseri üzerine farklı üniversitelerden 4 akademisyen ile çalışma başlattı.
Çalışma kapsamında, 25 yıldır yemek borusu kanseri teşhisi konulan 742 erkek ile 720 kadının verileri toplanarak, bu hastalardan yüzde 85'inin çayı çok sıcak içtiği bilgisine ulaşıldı.
Yemek borusu kanserine sıcak çayın yanı sıra genetik faktörler, sebze ve meyveden fakir diyet, sigara ve alkol gibi etkenlerin de araştırıldığı bu çalışma, Turkish Journal of Medical Sciences dergisinde yayımlandı. "Yemek borusu kanserinin bölgede sık görülmesinin sebebi sıcak çay tüketimi"
Prof. Dr. Atilla Eroğlu, çayın çeşitli faydalarının yanı sıra vücuda bazı zararlarının da olduğunu söyledi.
Erzurum'da 94-95 derecede suyun kaynadığını, bardağa döküldüğünde ve içine şeker atılıp karıştırıldığında bu sıcaklığın 83-85 dereceye kadar düştüğünü ifade eden Eroğlu, "Bu sıcaklıktaki çay bile eli yakar. Önerimiz, literatürün de söylediği, günde 5-6 bardak hafif ılıtılmış çay içilmesi ama sıcak çay içmeyin. Sıcak çay kanser yapıyor. Özellikle ağız, yutak ve yemek borusu kanserinin bölgede en sık görülmesinin sebebi sıcak çay tüketimi." dedi.
Eroğlu, 85 derecede tüketilen çayın mukozalar gibi hassas sindirim sisteminde ciddi yanıklara ve hücre değişikliğine sebep olduğunu belirterek, şöyle devam etti:
"Sıcak çay, sindirim sistemindeki bariyeri yok ediyor ve kansere sebep oluyor. Çayın 65 derecenin altında içilmesi gerekli. Bardağa koyduktan sonra çayı 3-4 dakika bekletelim. 25 yıl süren bilimsel çalışmamızda, çayın etkileri ve bölgemizde yemek borusu kanserlerinin fazla görülmesini araştırdık, en önemli sebebin sıcak çay tüketimi olduğunu, 85 derecenin üzerinde içilen çayın 65 derecenin altında içilen çaya kıyasla 8 kat daha yemek borusu kanserini artırdığını bilimsel veri olarak tespit ettik. Lütfen çayı hafif ılıtıp için."
"Günde 7-8 bardak çay içen ile daha fazla içenleri karşılaştırdık"
Çalışmada iki grup halinde karşılaştırdıkları kişilerin çay içme sıklığı ile yoğunluklarını da araştırdıklarını anlatan Eroğlu, şunları kaydetti:
"Çalışmamızda özellikle Erzurum, Van, Ağrı, Muş, Bitlis, Bayburt ve Erzincan olmak üzere çevre illerde daha çok görülen yemek borusu kanserinin en önemli sebebinin sıcak çay tüketimi olduğu ortaya çıktı. Günde 1 litreden daha az yaklaşık 7-8 bardak çay içen ile daha fazla içenleri karşılaştırdık ve günde 15-20 bardak çay içen gruptakilerde de yemek borusu kanserlerinin yüksek oranda görüldüğünü tespit ettik."
ABD ve Avrupa'da yemek borusu kanserlerinin en önemli sebebinin obezite ve reflü, Türkiye'de ise özelikle Doğu Anadolu'da sıcak çay ve beslenme alışkanlıkları olduğunu belirten Eroğlu, Çin'de 9,5 yıl boyunca takip edilen 500 bin kişide sıcak çay, kahve, çorba ve yemek tüketiminin araştırıldığını, özellikle sıcak çay içenlerde yemek borusu ve yutak kanserlerinin çok fazla görüldüğünü, benzer çalışma yapılan ABD ve İngiltere'de de aynı sonucun çıktığını söyledi.
"Çok sıcak çay isteyenlere biraz soğuması için beklemelerini söylüyoruz"
Erzurum'da uzun yıllar çaycılık yapan Yener Temelli de çok sıcak içilen çayın boğazı yaktığını belirterek, "Lezzetini de alamazsınız. Çayı bardağa doldurduktan sonra 2 dakika beklemeliyiz. Müşterilerimizden çok sıcak çay isteyenlere biraz soğuması için beklemelerini söylüyoruz." dedi.
Çay tiryakilerinden Mehmet Akif Ersoy ise Erzurum'da soğuk çayın fazla içilmediğini, aksine hem sıcak hem de çok fazla çay içildiğini anlattı.
Kadir Özgün ise Erzurumlular olarak çayı çok sevdiklerini ve genelde sıcak içtiklerini ifade ederek, "Gecemiz gündüzümüz çay, Erzurum soğuk olduğu için sıcak çay keyif veriyor. Günlük ortalama 15-20 bardak içiyorum." diye konuştu.